Coraz więcej na rynku pojawia się tabletów zgodnych z technologią LTE. Sieci LTE pojawiają się jedna po drugiej, a ich zasięg rośnie. Do końca roku 2014 wszyscy wielcy operatorzy będą mieli uruchomione usługi w tej technologii. Także na rynku wtórnym pojawia się coraz więcej urządzeń tabletów LTE i tutaj możemy natrafić na problem: czy wybrany przez nas tablet będzie działał z LTE i naszym operatorem?

Postanowiłem więc przybliżyć sytuację sieci LTE w Polsce i przygotowałem zestawienie tabletów LTE dostępnych na naszym rynku z informacjami, w jakiej technologii działają, oraz jakich prędkości możemy się spodziewać. Dodatkowo będą się także pojawiały testy poszczególnych urządzeń. Dostępne są także zestawienia routerów mobilnych, modemów USB oraz telefonów działających w LTE.

Sieci LTE w Polsce

W Polsce usługi LTE uruchomili już wszyscy wielcy operatorzy poza T-Mobile (początek 2014). Na razie praktycznie wszyscy operatorzy posiadają sieci pracujące w jednej technologii: LTE FDD 1800 MHz. Jednak w najbliższym czasie może zostać uruchomiona sieć należąca do Aero2 pracująca w technologii LTE TDD 2600 MHz. Trwają też prace nad przetargiem na częstotliwości 800 i FDD 2600 MHz, przez co sytuacja będzie się komplikowała.

W związku z problemami z aukcją na pasma 7 i 20 częstotliwości nie zostaną raczej rozdane do końca 2014. Do końca trwania aukcji sieć Sferia nie może korzystać ze swoich 5 MHz otrzymanych w pasmie 20 i wcale nie jest pewne, że kiedykolwiek będzie mogła. Sieć Aero2 składa się w praktyce z 1 stacji bazowej i nie jest rozbudowywana mimo posiadania ponad 120 lokalizacji. W ramach jej sieci w paśmie 38 będzie oferowana także usługa bezpłatna przez 3 lata od momentu uzyskania odpowiedniego pokrycia, licząc nie później niż od końca 2019 roku.

T-mobile i Orange mają wspólną sieć uruchomioną przez Networks! na częstotliwościach uzyskanych przez T-mobile. Orange już sprzedaje usługi, T-Mobile jeszcze nie.

Kategoria LTE

Od kategorii modułu LTE zależy szybkość maksymalna, jaką można uzyskać w sieci komórkowej. W tej chwili większość urządzeń ma kategorię 2 lub 3, co zapewnia odpowiednio prędkość 100 lub 150 Mbit/s.

Warto pamiętać, że kupno urządzenia kategorii 4 ma sens tylko w przypadku korzystania z sieci Plus/Cyfrowy Polsat – pozostali operatorzy mają sieci niższych kategorii i zakup urządzeń powyżej kategorii 3 jest bezcelowy.

Podsumowując: W tej chwili, jeżeli kupujemy tablet do sieci LTE przede wszystkim koncentrujemy się na paśmie 3 i częstotliwości 1800 MHz w technologii FDD kategorii 3 lub ewentualnie 4 (w przypadku Plusa/CP).

Warto wiedzieć, że praktycznie wszystkie tablety działają także z sieciami 2G i 3G, jeżeli urządzenie znajdzie się poza zasięgiem sieci LTE.

Blokada komunikacji LTE

W początkowym etapie działalności sieci LTE wielu producentów urządzeń zastosowało dodatkowe zabezpieczenia. W każdym urządzeniu znajduje się lista dozwolonych operatorów LTE. Jeżeli nasza karta SIM została wydana przez operatora, który jeszcze nie zgłosił posiadania infrastruktury LTE producentowi urządzenia lub posiadamy nieaktualne oprogramowanie, po uruchomieniu moduł LTE może być nieaktywny. Mimo bycia w zasięgu sieci LTE, posiadania karty SIM z aktywną usługą LTE na liście operatorów zobaczymy tylko sieci 2G i 3G.

Dlatego należy upewnić się, że wybrany sprzęt ma już w oprogramowaniu zapisany dostęp do LTE naszego operatora. Jeżeli jednak już mamy tablet i LTE nam nie działa możemy poszukać możliwości aktualizacji urządzenia do najnowszego oprogramowania. Czasem możemy tylko czekać na udostępnienie odpowiednich aktualizacji, a czasem możemy skorzystać z nieoficjalnych aktualizacji.

Z czasem problem będzie malał i coraz więcej urządzeń nie będzie miało takich ograniczeń.

Blokada simlock

Należy pamiętać, że niektóre sieci na świecie oraz firma Orange w Polsce stosują blokadę simlock. Uniemożliwia ona użycie karty SIM innej, niż pochodząca od operatora, który sprzedał modem. Jeżeli nasz modem posiada blokadę tego typu, niestety nie będziemy mogli skorzystać z takiego modemu z kartą Aero2, jeżeli nie zdejmiemy tej blokady. Jeżeli kupujemy modem z wolnego rynku należy upewnić się, że nie posiada on blokady simlock.

Odmiany modeli

Należy zwrócić baczną uwagę na wersje i odmiany poszczególnych urządzeń. Wiele tabletów zostało wyprodukowanych w wielu wersjach regionalnych, które różnią się obsługiwanymi technologiami i pasmami. Jeżeli kupujemy model pochodzący z importu z innego kontynentu warto sprawdzić, czy na pewno obsługiwane są technologie wymagane u nas.

Tabela zgodności

W poniższej tabeli ważne są kolumny z dodatkowymi oznaczeniami.

Kolumny z częstotliwościami zawierają informację o zgodności z daną technologią. 1800 FDD to na razie główna częstotliwość w polskich sieciach LTE. 2600 TDD to częstotliwość należąca do Aero2. Pozostałych na razie nie ma w PL.

Kolumna Kat informuje o kategorii modułu LTE zainstalowanego w urządzeniu. Dla większości sieci wystarczy kategoria 3.

Model	Uwagi	1800 FDD	2600 TDD	Kat	Cena
ASUS MeMO Pad FHD 10 LTE	Model ME302KL. Jest wersja bez modułu komórkowego.	✔			1600
Apple iPad 3 4G	Obie dostępne wersje A1403 i A1430 nie działają w naszych sieciach LTE				1600
Apple iPad 4 4G	U nas działa wersja A1460, wersja A1459 jest niezgodna	✔			1700
Apple iPad Air 4G	A1476 – w Polsce poza oficjalną dystrybucją, tylko ten ma LTE Aero2	✔	✔		2100
Apple iPad Air 4G	A1475 – wersja oferowana w PL	✔			2100
Apple iPad mini 4G	U nas działa wersja A1455, wersja A1454 jest niezgodna	✔			1500
Apple iPad mini Retina 4G	A1490 – wersja oferowana w PL	✔			1500
Apple iPad mini Retina 4G	A1491 – w Polsce poza oficjalną dystrybucją, tylko ten ma LTE Aero2	✔	✔		1500
Asus Eee Pad Transformer TF300TL	Jeden z pierwszych tabletów z klawiaturą i modułem LTE, wersja TF300TG nie posiada modułu LTE, tylko 2G/3G	✔			1400
Asus Fonepad	Na razie niedostępna wersja LTE o oznaczeniu ME372CL, dostępna teraz wersja ME372CG nie ma LTE	✔			—
Asus Google Nexus 7 2gen	Starszy Nexus 7 nie miał obsługi LTE, wersja z USA działa z naszymi LTE 1800 MHz, nie ma jednak przyszłych pasm 800 i 2600 MHz	✔			1400
Nokia Lumia 2520	Tablet Nokii z systemem Windows Mobile 8	✔			2900
Samsung Galaxy Note 10.1 LTE	Wersja SM-P605 – pozostałe nie mają LTE	✔			2300
Samsung Galaxy Note N8020 4G	Wersja LTE pierwszego dużego tabletu z serii Note	✔			2300
Samsung Galaxy Note Pro 12.2 LTE	Wersja SM-P905 – pozostałe nie mają LTE	✔			3000
Samsung Galaxy Tab 3 10.1 LTE	Wersja P5220. Pozostałe (w tym P5200 – tylko 2G/3G) nie mają LTE	✔			1350
Samsung Galaxy Tab 3 8.0 LTE	Wersja SM-T315, wersja T311 nie ma LTE, T310 ma tylko WiFi	✔			1200
Samsung Galaxy Tab P7320	Pierwszy tablet LTE na rynku PL, niezbyt udany (powolny)	✔		3	1300
Samsung Galaxy Tab 3 Tab Pro 8.4 LTE	Wersja SM-T325, wersja T321 nie ma LTE	✔			2000
Samsung Galaxy Tab Pro 10.1 LTE	Wersja SM-T525, wersja T520 tylko WiFi	✔			2200
Sony Xperia Tablet Z	Model SGP321	✔			1700
Sony Xperia Tablet Z2	Model SGP551 i SGP521, SGP541 ma tylko 2G/3G	✔		4	2600

Nawiązywanie połączenia

W celu nawiązania połączenia należy prawidłowo skonfigurować połączenie. Modemy komórkowe do połączenia z siecią muszą znać nazwę APN, który jest czymś w rodzaju numeru telefonu. W przypadku sieci Orange, Plus i Play domyślny APN to internet. Jednak w przypadku Aero2 zawsze musimy utworzyć nowy profil z APN o nazwie darmowy. W przypadku urządzeń dostarczanych prze operatorów zwykle nie trzeba dodatkowo konfigurować ich do pracy z kartami SIM tego operatora. Zmiana operatora na innego w Polsce zwykle także nie wymaga dodawania nowego profilu, o ile nie chcemy skorzystać z Aero2 lub któregoś z operatorów wirtualnych.

Historia ostatnich zmian:
2014.04.16: Pierwsza edycja tabeli

1. Aero2 – wykorzystanie w tabletach i lista zgodności
2. Mobilne routery LTE – lista zgodności
3. Modemy USB do LTE – lista zgodności
4. Telefony do LTE – lista zgodności
5. Stacjonarne routery LTE – lista zgodności