Usługi LTE stają się coraz bardziej dostępne i przystępne. Sygnał LTE sięga do coraz to nowych miejscowości, a do końca roku wszyscy wielcy operatorzy będą mieli uruchomione usługi w tej technologii. Jednocześnie rośnie zainteresowanie modemami USB działającymi nie tylko w 2G i 3G, ale także właśnie w LTE (zwanym także niepoprawnie 4G). Także na rynku wtórnym pojawia się coraz więcej urządzeń tego typu i tutaj możemy natrafić na problem: jaki modem wybrać do pracy z wybranym przez nas operatorem?

Postanowiłem więc przybliżyć sytuację sieci LTE w Polsce i przygotowałem zestawienie modemów LTE podłączanych do portu USB (w komputerze lub routerze) dostępnych na naszym rynku z informacją, w jakiej technologii działają, oraz jakich prędkości możemy się spodziewać. Dodatkowo będą się także pojawiały testy poszczególnych urządzeń. Dostępne są także zestawienia routerów mobilnych, tabletów oraz telefonów działających w LTE.

Sieci LTE w Polsce

W Polsce usługi LTE uruchomili już wszyscy wielcy operatorzy poza T-Mobile (początek 2014), ale i ten operator zapowiada uruchomienie usług w niedalekiej przyszłości. Na razie praktycznie wszyscy operatorzy posiadają sieci pracujące w jednej technologii: LTE FDD 1800 MHz. Sferia uruchomiła swoją sieć 800 MHz o ograniczonej wydajności i świadczy usługi dla Plusa/CP. Play w niektórych lokalizacjach testuje LTE 2100 MHz. Być może zostanie uruchomiona sieć należąca do Aero2 pracująca w technologii LTE TDD 2600 MHz. Trwają też prace nad przetargiem na pozostałe częstotliwości 800 i FDD 2600 MHz, przez co sytuacja będzie się komplikowała.

W związku z problemami z aukcją na pasma 7 i 20 częstotliwości zostaną rozdane w 2015. Sferia od marca 2015 oferuje na swoich 5 MHz LTE. Sieć Aero2 składa się w praktyce z 1 stacji bazowej i nie jest rozbudowywana mimo posiadania ponad 120 lokalizacji. W ramach jej sieci w paśmie 38 będzie oferowana także usługa bezpłatna przez 3 lata od momentu uzyskania odpowiedniego pokrycia, licząc nie później niż od końca 2019 roku. Play w paśmie 1 uruchomił sieć w Warszawskim metrze i uruchamia pojedyncze stacje w Polsce. T-mobile i Orange mają wspólną sieć uruchomioną przez Networks! na częstotliwościach uzyskanych przez T-mobile. Orange już sprzedaje usługi, T-Mobile jeszcze nie.

Kategoria modemu

Od kategorii modemu zależy szybkość maksymalna, jaką można uzyskać w sieci komórkowej. W tej chwili większość modemów to kategoria 3 lub 4, co zapewnia odpowiednio prędkość 100 lub 150 Mbit/s.

Warto pamiętać, że kupno urządzenia kategorii 4 ma sens tylko w przypadku korzystania z sieci Plus/Cyfrowy Polsat – pozostali operatorzy mają sieci niższych kategorii i zakup urządzeń powyżej kategorii 3 jest bezcelowy.

Podsumowując: W tej chwili, jeżeli kupujemy modem do sieci LTE przede wszystkim koncentrujemy się na paśmie 3 i częstotliwości 1800 MHz w technologii FDD kategorii 3 lub ewentualnie 4 (w przypadku Plusa/CP).

Warto wiedzieć, że praktycznie wszystkie routery mobilne działają także z sieciami 2G i 3G, jeżeli urządzenie znajdzie się poza zasięgiem sieci LTE. Istnieje także zwykle możliwość wymuszenia pracy w w technologii LTE lub 3G (wymuszanie 2G ma mniejsze znaczenie), jednak nie zawsze jest to łatwe i możliwe w przypadku zestawów modem+router.

Tabela zgodności

W poniższej tabeli ważne są kolumny z dodatkowymi oznaczeniami.

Kolumna A mówi nam, czy dane urządzenie posiada złącze zewnętrznej anteny dla sygnału komórkowego. W przypadku sieci LTE konieczne jest zwykle podłączenie dwóch anten, aby uzyskać pełne korzyści związane z technologią MIMO. Anteny te muszą mieć obróconą płaszczyznę polaryzacji o 90 stopni. Liczba w tej kolumnie informuje o liczbie gniazd w urządzeniu, o ile występują.

Kolumny z częstotliwościami zawierają informację o zgodności z daną technologią. 1800 FDD to na razie główna częstotliwość w polskich sieciach LTE. 2600 TDD to częstotliwość należąca do Aero2. Pozostałe na razie nie są używane w Polsce.

Kolumna K informuje o kategorii modułu LTE zainstalowanego w urządzeniu. Dla większości sieci wystarczy kategoria 3.

Kliknięcie nazwy prowadzi do porównania ofert w serwisie Skąpiec. Cena prowadzi do serwisu Ceneo, natomiast litera A w ostatniej kolumnie prowadzi do porównania ofert w serwisie Allegro.

Blokada simlock

Należy pamiętać, że niektóre sieci na świecie oraz firma Orange w Polsce stosują blokadę simlock. Uniemożliwia ona użycie karty SIM innej, niż pochodząca od operatora, który sprzedał modem. Jeżeli nasz modem posiada blokadę tego typu, niestety nie będziemy mogli skorzystać z takiego modemu z kartą Aero2, jeżeli nie zdejmiemy tej blokady. Jeżeli kupujemy modem z wolnego rynku należy upewnić się, że nie posiada on blokady simlock.

Odmiany modeli

Należy zwrócić baczną uwagę na wersje i odmiany poszczególnych modemów. Wiele urządzeń, zwłaszcza firmy Huawei występuje w wielu wersjach, które różnią się obsługiwanymi technologiami i pasmami. Huawei oznacza swoje modele literą i liczbą po myślniku. Na przykład Huawei E392s-92 jest zgodny z Aero2 LTE 2600 TDD, ale nie ma podstaw0wej w Polsce FDD 1800, a inna wersja, w tym E392s-22 już z Aero2 LTE nie zadziałają (ale UMTS 900 MHz jest), ale za to bez problemu poradzi sobie z Plusem, Play i Orange/T-Mobile.

Model	Uwagi	A	800 FDD B20	1800 FDD B3	2100 FDD B1	2600 FDD B7	2600 TDD B38	K	Cena
Alcatel One Touch L100		2	✔	✔	✔	✔			220	A
Alcatel One Touch L850V			✔	✔	✔	✔			150	A
Alcatel One Touch W800Z	Modem USB tworzący sieć WiFi. Może służyć jako mobilny router np, w samochodzie. Podobny do Huawei E8278.		✔	✔	✔	✔		3	250	A
Huawei E3272 s-153	Urządzenie typu HiLink, wyjątkiem jest Play – ten modem jest w wersji tradycyjnej	2	✔	✔	✔	✔		4	200	A
Huawei E3372 s-153 Kup przez JDtech wersję dostosowaną do promocji Play/RBM	Urządzenie najczęściej typu HiLink, wyjątkiem jest Tmobile oraz nowsze z Play – te są w wersji tradycyjnej	2	✔	✔	✔	✔		4	200	A
Huawei E3276 s-150	Najnowszy modem LTE z oferty CP i Plusa	2	✔	✔	✔	✔		4	200	A
Huawei E3276 s-151	Najnowszy modem LTE z oferty CP i Plusa	2	✔	✔		✔		4	200	A
Huawei E392 u-12	Występuje w wielu wersjach.	2	✔	✔	✔	✔		3	250	A
Huawei E392 u-21	Występuje w wielu wersjach.	2				✔	✔	3	250	A
Huawei E392 u-22	Występuje w wielu wersjach. Wersja bardzo rzadka, zgodna z LTE Aero2 i pozostałymi	2		✔	✔		✔	3	250	A
Huawei E392 u-92	Występuje w wielu wersjach. Jedyny faktycznie dostępny i potencjalnie zgodny z siecią Aero2 LTE	2					✔	3	250	A
Huawei E398u-1	Pierwszy w Polsce masowo dostępny modem LTE, w tej chwili nie produkowany	2		✔	✔	✔		3	150	A
Huawei E8278 s-602	Modem typu HiLink z wbudowanym routerem WiFi	2	✔	✔		✔	✔	4	400	A
Huawei E8278 s-603	Modem typu HiLink z wbudowanym routerem WiFi	2			✔			4	400	A
Option Beemo	Najnowszy modem LTE tej firmy. Oznaczenie GI0801		✔	✔		✔		3	320	A
Samsung GT-B3730	Część LTE działa TYLKO w LTE 2600 MHz FDD					✔		3	100	A
Samsung GT-B3740	Modem TYLKO w LTE 800 MHz, nie posiada obsługi 2G i 3G		✔					3	100	A
Sierra Wireless AirCard 320U	Linia produktów przejęta przez NetGear			✔		✔		3	360	A
ZTE MF820				✔	✔	✔		3	200	A
ZTE MF821	Nowy modem LTE z oferty Plus	2		✔	✔	✔		3	200	A
ZTE MF823	Nowy modem LTE z oferty Plus i Play	2	✔	✔		✔		3	200	A

Nawiązywanie połączenia

W celu nawiązania połączenia należy prawidłowo skonfigurować połączenie. Modemy komórkowe do połączenia z siecią muszą znać nazwę APN, który jest czymś w rodzaju numeru telefonu. W przypadku sieci Orange, Plus i Play domyślny APN to internet. Jednak w przypadku Aero2 zawsze musimy utworzyć nowy profil z APN o nazwie darmowy. W przypadku urządzeń dostarczanych prze operatorów zwykle nie trzeba dodatkowo konfigurować ich do pracy z kartami SIM tego operatora. Zmiana operatora na innego w Polsce zwykle także nie wymaga dodawania nowego profilu, o ile nie chcemy skorzystać z Aero2 lub któregoś z operatorów wirtualnych.

Historia ostatnich zmian:
2014.03.26: Pierwsza edycja tabeli
2014.04.22: Uzupełnienie kategorii
2014.06.20: Aktualizacja wersji modemów
2014.08.17: Informacja o nie-Hilinkowym E3272 z Play
2014.08.26: Reorganizacja tabeli, usunięcie linków do niedostępnych modeli
2014.12.29: Zgodny E3372, jest w ofercie http://jdtech.pl/sklep
2015.01.15: Dodanie nowych pasm i informacji dla wszystkich modeli,
            uściślenie obu odmian E3276, aktualizacja informacji i opisów
2015.03.25: Aktualizacja w związku z uruchomieniem LTE800 przez Sferię
2015.07.28: Alcatel L850V - nowość z T-Mobile
2015.09.05: Alcatel W800Z - routero-modem z T-Mobile

1. Mobilne routery LTE – lista zgodności
2. Tablety do LTE – lista zgodności
3. Stacjonarne routery LTE – lista zgodności
4. Telefony do LTE – lista zgodności
5. Aero2 – wykorzystanie w tabletach i lista zgodności