Nasz problem z CAPTCHA stał się teraz nieco większy. Na pytania do Urzędu Komunikacji Elektronicznej wysyłane przez użytkowników wszyscy otrzymują długi i skomplikowany list, z którego wynika mniej więcej tyle: Aero2 wywiązuje się ze swoich obowiązków. Użytkownicy przeciążali sieć, dlatego Aero2 postanowiło wprowadzić mocniejszą kontrolę sesji 60-minutowych. Kody mimo, że mogą utrudniać, to jednak zwiększą powszechność dostępu do BDI (tego nie bardzo rozumiem – przyznam).

UKE nie widzi także problemu w punkcie 4. c. c) rezerwacji – ograniczenia usług tutaj (według Urzędu) nie ma i Aero2 nie musi zastosować tego samego rozwiązania dla usług komercyjnych.

W rozwinięciu artykułu pełna treść odpowiedzi, którą na pewno otrzyma większość pytających Urząd o problem CAPTCHA.

Szanowny Panie,

w nawiązaniu do wiadomości e-mail przesłanej do Urzędu Komunikacji Elektronicznej w sprawie korzystania z BDI świadczonej przez Aero2 Sp. z o. o., pragnę przedstawić następujące wyjaśnienia.

Spółka Aero2 udostępnia  bezpłatny dostęp do Internetu (BDI) na podstawie decyzji wydanej przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej z dnia 10 listopada 2009 r., zmieniona decyzją Prezesa UKE z dnia 4 września 2012 r., a dotycząca rezerwacji na rzecz Aero2 częstotliwości z zakresu 2570-2620 MHz. Graniczną datą wygaśnięcia BDI jest 21 grudnia 2016 r., po upływie którego Spółka Aero2 nie będzie miała obowiązku świadczenia BDI.

W omawianych decyzjach Prezes UKE zobowiązał Aero2 do:

1)      przeznaczenia, co najmniej 20% pojemności sieci na świadczenie BDI i świadczenia usług odpłatnych, wyłącznie wówczas, gdy równocześnie na tym samym obszarze i w tym samym czasie zostanie zapewniony BDI;

2)     zapewnienia dostępu przez sieć o charakterze otwartym i udostępnienia go nieoznaczonemu gronu odbiorców, analogicznie do działających punktów dostępowych WiFi (tzw. hot spoty);

3)      wprowadzenia i zapewnienia mechanizmu zarządzania ruchem w sieci, który zapewni:

czas jednorazowego dostępu do BDI na poziomie nie dłuższym niż 60 minut;
prędkość dostępu na poziomie nie mniejszym niż 128 kb/s i nie większym niż 256 kb/s w ciągu pierwszych 12 miesięcy oraz nie mniejszym niż 256 kb/s i nie większym niż 512 kb/s w okresie kolejnych 36 miesięcy;
4)     zapewnienia, że ograniczenia treści i protokołów dostępnych dla użytkowników korzystających z BDI, nie będą dalej idące niż takie same ograniczenia stosowane dla użytkowników usług płatnych;

5)     zagwarantowania, takiej organizacji i konfiguracji sieci oraz jej funkcjonalności, która zapewni interoperacyjność z dostępnymi na rynku urządzeniami końcowymi.

Pragnę w tym miejscu zaznaczyć, iż wskazane w decyzji rezerwacyjnej wymagania dotyczące wprowadzenia i utrzymania mechanizmu zarządzania ruchem w sieci dotyczą jedynie nieodpłatnego powszechnego dostępu do sieci Internet z wykorzystaniem częstotliwości z zakresu 2570 – 2620 MHz. W rezerwacji nie zostały zamieszczone natomiast inne wymagania dla Spółki które ma stosować oraz ograniczenia, których nie mogłaby wykorzystać.

Niemniej jednak na podstawie wpływu do Urzędu znacznej ilości zapytań konsumentów w sprawie wprowadzenia do korzystania z BDI kodu captcha Urząd wystąpił do Aero2 o przedstawienie wyjaśnień.

Dokonana przez UKE analiza przesłanych wyjaśnień oraz wykonywania obowiązków przez Aero2, nie wskazuje na niewykonywanie przez Spółkę zobowiązań określonych ww. decyzją.

Należy podkreślić, iż dostarczana przez Aero2 BDI jest niekomercyjną forma dostępu, z tytułu której Spółka nie pobiera opłat abonamentowych. Obecnie wzrost popularności BDI powoduje, że zmalała efektywność w rzeczywistym zapewnieniu przez Aero 2 usługi zgodnie z decyzją rezerwacyjną. W praktyce korzystania z BDI przerwana sesja jest automatycznie łączona ponownie przez oprogramowanie sterujące urządzeniem z którego korzysta użytkownik BDI, praktycznie bez konieczności ingerowania przez korzystającego w ten proces. Jak się okazuje w rezultacie ponad połowa użytkowników BDI korzysta z automatycznego wznawiania sesji, wydłużając znacząco czas sesji  efektywnej, co ma negatywny wpływ na dostępność BDI dla wszystkich zainteresowanych.

Należy zaznaczyć również, iż Aero2 zapewnia BDI drogą radiową, w ramach możliwości technicznych, co wiąże się z tym, że jego jakość zależy od ilości Użytkowników korzystających w jednym czasie z usługi. Jak wynika z przedstawionych przez Spółkę statystyk od stycznia 2013 r. średnio każdy korzystający z BDI generuje ponad 2,5 GB transferu miesięcznie, a 17% użytkowników ściągnęło miesięcznie więcej niż średnio komercyjny użytkownik sieci. Tak wysoki wolumen ściągania danych wynika właśnie z automatycznego wznawiania sesji co z kolei powoduje ograniczony dostęp innym potencjalnie zainteresowanym, którzy chcieliby skorzystać z ofert BDI.

Wprowadzenie przez Aero2 konieczności wpisywania przez użytkowników BDI po każdej zakończonej sesji kodu captcha może ograniczyć i utrudnić użytkownikom korzystanie z tej usługi jednakże z drugiej strony zwiększy powszechność dostępu do BDI, w szczególności wśród osób wykluczonych cyfrowo, nie mających innej formy dostępu do Internetu, używających BDI jako dostęp do wiadomości i poczty, czy przeglądania stron www, a nie do ściągania wszelkiego rodzaju plików muzycznych, filmów, czy tez do prowadzenia działalności gospodarczej, jak również ma na celu poprawę stopnia przestrzegania przez użytkowników BDI zawartego w decyzji rezerwacyjnej obowiązku aby jednorazowa sesja nie trwała dłużej niż 60 min, a także zmniejszenia ryzyka zaburzenia konkurencji względem ofert komercyjnych.

Ponadto wprowadzenie kodów, tak jak Pan podnosi w zapytaniu, może utrudnić wykorzystanie BDI np. przez osoby słabowidzące czy też wykorzystanie BDI w urządzeniach z małym ekranem, jednak kwestie te nie są regulowane decyzją. Niemniej jak Spółka zapewnia mechanizm, który zamierza wprowadzić przewiduje także korzystanie przez osoby o ograniczonej zdolności widzenia.

Odnosząc się zaś do tego czy wprowadzenie kodu kaptcha naruszy pkt 4. c. c) decyzji wskazać należy, iż decyzja stanowi jedynie, że jakiekolwiek ograniczenia treści lub protokołów dostępnych dla użytkownika korzystającego z dostępu nieodpłatnego nie będą dalej idące niż takie same ograniczenia stosowane dla użytkownika korzystającego z usług odpłatnych. Z zapisu tego nie wynika, że  po wprowadzeniu kodu kaptcha dla użytkowników BDI, Aero2 musiałaby zastosować takie kody dla użytkowników korzystających z usług odpłatnych.

W związku z powyższym, dopóki nie zaistnieje sytuacja różnicująca przez Spółkę ograniczenia treści lub protokołów dostępnych dla użytkownika korzystającego z BDI oraz dostępnych dla użytkowników korzystających z usług odpłatnych, trudno mówić o naruszeniu zapisów decyzji.

Mam nadzieję, iż przekazane wyjaśnienia będą dla Pana wystarczające.

W przypadku dodatkowych pytań bądź wątpliwości zapraszam do kontaktu telefonicznego z naszym Centrum Informacji Konsumenckiej UKE 801-900-853 (koszt połączenia zgodny z cennikiem operatora telekomunikacyjnego) lub 22 534-91-74 od poniedziałku do piątku w godzinach pracy Urzędu 08:15 – 16:15.

Z poważaniem,
Andrzej Płachecki

Centrum Informacji Konsumenckiej
Urząd Komunikacji Elektronicznej

Podsumowując – nie jest dobrze patrząc oczami Urzędu Komunikacji Elektronicznej – UKE nam nie pomoże i nie widzi problemu. Nie mam 100% przekonania, że jest to jedyna możliwa droga rozumowania, ale nie jestem specjalistą, żeby to skutecznie ocenić. Nie znam się i nie potrafię powiedzieć (tu potrzeba pomocy prawników i specjalistów od tego tematu), czy można tego typu rozumowanie Urzędu jakoś zaskarżyć albo w inny sposób wpłynąć na UKE albo operatora.

1. UKE nadal nie widzi problemu z CAPTCHA w Aero2
2. Aero2 i CAPTCHA – jednak interwencja UKE
3. Aero2 – UKE żąda zmiany regulaminu
4. Aero2 – darmowy internet dostępny będzie dłużej – do końca 2016
5. Aero2 i Huawei E173u-2 – rozwiązanie problemu przez zmianę firmware