Zgodnie z zapowiedziami operatora Aero2 najnowsze karty z wymiany już działają. Do sieci logowały się już na kilka dni przez godziną zero, jednak połączenie z Internetem udało się nawiązać dopiero wieczorem 30 września. Blisko północy działały już prawdopodobnie prawie wszystkie nowowydane karty. W tym momencie możliwe było wykonanie różnych interesujących testów, dzięki którym możemy zajrzeć pod podszewkę operatorowi i zobaczyć, co się zmieniło.

Od północy zaczęło się także wyłączanie starych kart SIM – moja karta wydana jeszcze w czerwcu 2012 (tzw. stara karta) została wyrzucona z sieci 10 minut po północy, po czym zalogowała się ponownie, ale odmawia nawiązania połączenia z Internetem.

Zaraz, roaming?

Pierwszą rzeczą, jaka może rzucić się oczy to… informacja w naszym programie sterującym modemem o tym, że nasz modem działa w roamingu w sieci Plus. Na przykład program Play Online z modemu Huawei E3131 może na dolnym pasku wyświetlić coś takiego:

Karta Aero2 pracująca w roamingu (program Play Online)

Dziwne było to, że nie każdy modem, nie w każdej lokalizacji działał w ten sposób. Spróbujmy więc ręcznie wybrać sieć Aero2 z listy dostępnych operatorów. (Od godziny 3:00 1 października nie jest to już możliwe!) Na przykładzie programu Play Online dołączanego do modemów E3131 z sieci Play wybrałem menu Narzędzia->Opcje->Sieć i na karcie Tryb rejestracji wybrałem opcję ręcznego wyszukiwania i rejestracji. Po kliknięciu przycisku odśwież zobaczyłem coś takiego:

Lista dostępnych sieci dla najnowszych kart Aero2

Karta Aero2 połączyła się z siecią Plus? Wygląda na to, że nowe karty są wpuszczane do sieci Aero2 oraz Plus. Jednak nie ma się z czego cieszyć, o czym napiszę poniżej. Na razie spróbujmy wrócić do macierzystej sieci Aero2 – czasem zdarza się, co zauważyłem podczas wielu testów, że karty Aero2 zalogowane do Plusa działają nieco gorzej. Warto wtedy przełączyć się na sygnał sieci macierzystej – spowolnienia zwykle znikają.

Jednak po wybraniu PL17 (czasem poprawnie nazywanej Aero2, a rzadziej 260-17) otrzymujemy komunikat o poprawnej rejestracji w sieci, po czym na ekranie widzimy… to:

Lista sieci zaraz po wybraniu Aero2 - błąd w programie?

Zaraz zaraz, jak to PL17 – dostępny, a Plus – zarejestrowano? Co jest? Nie poddajemy się, zamykamy okno i patrzymy na pasek stanu:

Już w zasięgu macierzystym

Czyli jednak napis roaming zniknął. No to tylko rzut oka na listę sieci w opcjach:

Jednak wszystko w porządku. To problem z aplikacją sterującą.

Okazuje się, że to chyba jednak problem z aplikacją sterującą Mobile Partner (w tej wersji znaną pod nazwą Play Online). Po prostu lista sieci nie odświeżyła się prawidłowo przy zmianie z Plusa na Aero2.

UWAGA: Około godziny 3:00 rano 1 października 2012 wyłączone zostało nadawanie wyróżnika sieci Aero2 – 260-17 i tych eksperymentów nie da się już przeprowadzić. Teraz wszyscy użytkownicy bezpłatnego dostępu do Internetu w Aero2 mogą korzystać tylko z sieci Plus.

Pytanie dodatkowe: Dlaczego Aero2 pojawia się na pasku stanu dwukrotnie? To też można dość łatwo wyjaśnić. Aplikacja Mobile Partner składa wyświetlaną nazwę sieci z dwóch członów: kodów PLMN oraz SPN. Pierwszy to oficjalna nazwa operatora sieci mobilnej, czyli po prostu sieci komórkowej. W tym przypadku jest to oczywiście Aero2. SPN jest to nazwa usługi oferowanej przez dane operatora, która jest używana przede wszystkim przez operatorów wirtualnych MVNO – w tym miejscu operatorzy umieszczają zwykle takie nazwy, jak mBank mobile, FreeM, czy słynne z sieci Idea pozdrowienie MIŁEGO DNIA (jako ciekawostkę dodam, że Play pozwala na dowolną zmianę tego pola – za opłatą można wpisać tutaj prawie dowolny ciąg znaków). Z bliżej nieokreślonego powodu na kartach Aero2 operator postanowił umieścić w tym miejscu po raz drugi nazwę… Aero2. Efektem tego jest właśnie podwójny napis Aero2 Aero2.

Czy to na pewno pełny roaming w Plusie?

Sprawdźmy jednak, czy możliwość pracy w zasięgu sieci Plus faktycznie daje nam jakieś korzyści.

Bierzemy to ręki Top NetInfo, zamknąwszy uprzednio Mobile Partnera (Play Online) oraz wszystkie inne programy sterujące modemem i przypatrzmy się. Modem zalogowany w sieci Aero2 i połączony z Internetem. Parametry połączenia w oknie głównym TNI:

Parametry połączenia w Top NetInfo - nowa karta zalogowana do Aero2

Nie ma tutaj nic zaskakującego. Jednak po ręcznym wybraniu sieci Plus i nawiązaniu połączenia zobaczymy coś takiego:

Parametry połączenia w Top NetInfo - nowa karta zalogowana do Plus

Na pierwszy rzut oka wszystko jest w porządku, ale… CID (identyfikator nadajnika BTS/iNodeB) jak i LAC (obszaru sieci) są identyczne, mimo zmiany operatora (co widać w pierwszej linii) z Aero2 na Plusa. Oznacza to ni mniej ni więcej, że mimo zmiany operatora modem nadal pracuje dokładnie z tym samym nadajnikiem Aero2 w paśmie UMTS 900 MHz, co wcześniej. Najdobitniej świadczy o tym kod LAC, który dla nadajników Aero2 zawsze jest większy lub równy 50000 (wartość w systemie dziesiątkowym; aplikacje Huawei pokazują zwykle wartość szesnastkową C350), a dla sieci Plus jest zwykle znacznie niższy.

Ktoś może powiedzieć, że może po prostu nadajnik Aero2 jest najmocniejszym źródłem sygnału w okolicy. Znam jednak położenie nadajników Plusa i Aero2 w mojej okolicy i tak nie jest. Dodatkowo w centrum Warszawy jest sporo nadajników Plus w technologii UMTS na częstotliwości 2100 MHz. Mimo wszystko postanowiłem po prostu wymusić za pomocą Top NetInfo pasmo UMTS 2100 MHz (operator Plus posiada tylko takie nadajniki 3G) i sprawdzić, czy uda się przekonać modem do zalogowania do sieci.

Po chwili modem zaczął migać smutno podwójnie na zielono (co oznacza problem z zalogowaniem do sieci) i wyświetlił następujący zestaw informacji:

Parametry połączenia po wymuszeniu UMTS 2100 MHz

Czyli nic z tego: mimo wykrycia jakiegoś nadajnika w tym paśmie (sygnał wskazywany jest całkiem mocny) to jednak zalogowanie do sieci nie powiodło się: w polu operatora nie ma ani Plusa, ani Aero2. Modem nie został wpuszczony do sieci. Taka sama sytuacja jest oczywiście przy próbie zalogowania w trybie tylko 2G. Wniosek jest prosty: Wymiana kart SIM, wyświetlanie sieci Plus jako dostępnej i praca w roamingu w Plusie w żaden sposób nie zmienia dostępnego dla klientów BDI zasięgu – nadal dostępne są dla nas tylko maszty UMTS 900 MHz nadające sygnał w ramach koncesji Aero2.

Dla porównania dołączam jeszcze widok listy dozwolonych sieci według Top NetInfo dla kart sprzed wymiany oraz najnowszych kart SIM:

Lista sieci dostępnych dla kart sprzed wymiany

Lista dostępnych sieci dla najnowszych kart - po zalogowaniu do sieci Plus

Co z blokadą TS11?

Ciekawą kwestią jest problem blokady usług głosowych TS11, która po odkryciu w sierpniu 2011 okazała się być źródłem wielu problemów zarówno z telefonami, jak i modemami. Wygląda na to, że blokada ta okazała się niemałym problemem dla samej sieci Aero2, gdyż prawdopodobnie to właśnie ona była przyczyną całej operacji wymiany kart SIM.

O ile problem w przypadku modemów był raczej drugorzędny, choć czasem dokuczliwy, to zwykle wymagał tylko mniejszych lub większych zmian w konfiguracji modemu lub oprogramowaniu. Jednak z telefonami, smartfonami i tabletami tak prosto nie było. Zwykle efektem ubocznym był jedynie brak wskazania zasięgu (czasem też nazwy operatora) przy działającym połączeniu Internetowym – jednak działać trzeba było po omacku, gdy nie pojawiała się nawet ikona transmisji danych. Czasem też niektóre usługi odmawiały współpracy (w systemie Android 2.x zwykle nie działał router WiFi). Jednak najbardziej poszkodowani byli posiadacze telefonów, które po prostu całkiem odmawiały współpracy (między innymi spotkałem się z takimi problemami w Palm Pre 3, Samsung Wave z systemem BadaOS 2 oraz niektórymi routerami mobilnymi Huawei).

Ktoś może zapytać jednak, dlaczego w takim razie ostrzeżenia o tej blokadzie pojawiły się na ulotce dołączanej do wymienianych kart SIM? Odpowiedź jest prosta: Blokada TS11, czyli blokada usług głosowych faktycznie nadal jest aktywna, ale nie jest egzekwowana przez kartę SIM i telefon (co powodowało problemy i uniemożliwiło zdalną aktualizację kart SIM), ale realizowana jest teraz przez samą sieć komórkową za pomocą informacji w centralnej bazie bazie danych abonentów nazywanej HLR.

Teraz, na najnowszych kartach (z wymiany czy też wydawanych wysyłkowo i w salonie Sferii na Dzielnej 58 i w siedzibie operatora na Lwowskiej 17 od lipca 2012) blokady TS11 na poziomie karty SIM już nie ma i wszystkie te urządzenia działają prawidłowo i bez większych problemów – oczywiście nadal trzeba ustawić profil z APN darmowy.

Pozostaje jeszcze kwestia ustawień pracy w roamingu – wiele urządzeń ma domyślnie aktywną opcję zabraniającą połączeń transmisji danych w obcej sieci – jeżeli karta zaloguje nam się do Aero2 w trybie roamingu z Plusem, to wtedy możemy natrafić na ten problem. Także część modemów może odmówić nawiązania połączenia z Internetem, wyświetlać ostrzeżenia, czy przestać wznawiać połączenia. Zwykle wystarczy dokonać prostej zmiany ustawień i problem zniknie.

No to co się zmieniło?

Podsumowując – od 1 października 2012 nie zmieniło się zbyt wiele: Nadal korzystamy tylko z nadajników Aero2 w paśmie UMTS 900 MHz. Prędkość maksymalna pozostaje na poziomie 512 kbit/s (256 przy wysyłaniu). Wszystkie modemy, które do tej pory działały, nadal powinny działać poprawnie. Wymóg używania modemów kategorii 10 pozostaje w mocy, a zmiana kart nie wnosi nic nowego w temacie jego egzekwowania. Mogą pojawić się drobne problemy, gdy uzyskamy połączenie w roamingu w sieci Plus, ale to łatwo naprawić zezwalając na pracę urządzenia w trym trybie. Zyskujemy jedną ważną rzecz – znika blokada TS11 na poziomie karty SIM, dzięki czemu wiele urządzeń będzie teraz działało bez problemu z Aero2.

PS: Dziękuję wszystkim za dyskusję w komentarzach, na facebooku i innych kanałach. Nie dziękuję Aero2 za zaskoczenie w postaci wyłączenia wyróżnika 260-17, co zmusiło mnie do gwałtownej aktualizacji artykułu

1. Aero2: karty logują się do Plusa i… nie działają
2. Aero2 – Ostrzeżenie: nowe karty SIM niezgodne z wieloma modemami
3. Aero2 – pierwsze zamówienia pocztowe ruszyły w Polskę
4. Do dziś Aero2 wydało karty…
5. Aero2 – odbiór karty SIM przez pełnomocnika w salonie Sferii