Kilka dni temu pojawiło się wreszcie potwierdzenie, że Bezpłatny Dostęp do Internetu w Aero2 pozostaje na dotychczasowych zasadach i nie zostanie wyłączony tak, jak to oryginalnie ustalono 21 grudnia 2016. Data ta była zapisana w regulaminie i była wynikiem negocjacji między Aero2 i UKE z roku 2011, której wynikiem było poprzednie wydłużenie terminu z oryginalnej daty końca 2014 roku.

Jest to więc kolejne wydłużenie działania tej unikalnej w skali światowej usługi działającej już prawie na terenie całego kraju w technologii 3G, ale też 2G (choć przydatność jest tutaj bardzo dyskusyjna ze względu na niskie prędkości), w której cały koszt uzyskania dostępu do Internetu zamyka się w kwocie 27 PLN oraz ew. zakupu modemu komórkowego.

Z wielkim zdziwieniem jednak zauważyłem w wielu innych mediach, że pisze się o 3 dodatkowych latach. W zasadzie usługa ta jest wydłużona praktycznie bezterminowo. Jej wyłączenie może nastąpić teraz dopiero po 3 latach od uzyskania 50% pokrycia ludnościowego siecią LTE 2600 TDD, ale nie ma wymogu, kiedy to się musi wydarzyć – a możliwe, że to nie nastąpi nigdy. Drugim przypadkiem byłaby rezygnacja Aero2 lub utrata koncesji z innego powodu.

Dlatego właśnie zajrzałem do decyzji UKE oraz nowego regulaminu Aero2, żeby zapoznać się ze szczegółami. Oficjalnie negocjacje trwały od 22 sierpnia, ale w praktyce zakulisowe dyskusje zaczęły się pewnie znacznie wcześniej, ale strony czekały prawdopodobnie na zmianę prezesa UKE.

Najważniejsze elementy decyzji UKE

Ważne dla nas są dwa elementy. Po pierwsze usunięto wszystkie wymogi związane z tempem budowy sieci. Operator może ją budować, ale w zasadzie nie musi – może trzymać je sobie niewykorzystane i nikt inny nie będzie mógł skorzystać z tego pasma. Musi tylko oferować usługi w tej technologii komercyjnie – ale do tego wystarczy jedna stacja bazowa. Przypomnę, że na liście pozwoleń jest 119 BTSów, ale nie mam żadnego wiarygodnego potwierdzenia działania choć jednej stacji bazowej w tej technologii.

W zamian za to aktywny pozostał wymóg świadczenia bezpłatnego dostępu do Internetu. Dostęp ten ma być świadczony mniej więcej na dotychczasowych warunkach przez co najmniej 3 lata od momentu, w którym sieć LTE 2600 TDD obejmie swoim zasięgiem 50% ludności Polski. Możliwe, że nie nastąpi to nigdy ze względu na brak wymogów budowy sieci. Z tym, że jedyny określony termin w decyzji do data końcowa aktualnej rezerwacji i jest to 31 grudnia 2024, jednak operator może wnieść odpowiednią opłatę i po prostu przedłużyć rezerwację bez dodatkowych skomplikowanych zabiegów. ERGO: Aero2 potencjalnie zostaje z nami na bardzo długo.

Jakie warunki się zmieniły? Aero2 zobowiązało się dodatkowo do tego, co już robi, a więc udostępnia BDI nie tylko na UMTS 900, ale także na innych pasmach, które są dla niego dostępne (w decyzji wymieniono „pasma poniżej 1 GHz” oraz 1800 MHz i 2100 MHz). Pozostałe zmiany mają charakter techniczno-prawny i nie wpływają na samą usługę.

Choć zwraca uwagę jeden drobiazg: zniknął całkiem zapis dotyczący prędkości uplink – wcześniej była mowa o prędkości 256 kbit/s przed podwyższeniem prędkości z 256 do 512 kbit/s downlink, jednak nic na ten temat nie było przy opisie prędkości podwyższonej. To brzmi trochę jak zabawa w aptekarza, ale już wcześniej zwróciłem uwagę, że niektóre stacje bazowe nie dają sobie rady z tak niskimi limitami i (jeżeli to możliwe) zdarzają się prędkości 400 kbit/s w stronę sieci.

Cytowany w notce prasowej zapis o uruchomieniu komercyjnym sieci w ciągu 18 miesięcy jest bez znaczenia, bo dotyczy przeszłości (w praktyce chodzi o datę… uruchomienia BDI, czyli maj 2010 – tak, jdtech zajmuje się tym tematem już ponad 6 lat).

Zmiany w regulaminie

Za zmianami w decyzji rezerwacyjnej poszły zmiany w regulaminie usługi. Istotne dla nas modyfikacje są dwie:

1. Zniknął punkt 2.7 opisujący datę spełnienia wymogu zasięgowego dla technologii UMTS. Z niego wynikała data 21.12.2016, która w tej chwili wypadła z regulaminu całkiem.

2. Pojawiła się możliwość dostarczania karty SIM przez pośredników (kurierów) prawdopodobnie w celu spełnienia wymogów ustawy antyterrorystycznej dla kart zamawianych pod kątem usług komercyjnych.

Co ciekawe zupełnie porzucony pozostał punkt 2.24 definiujący urządzenie telekomunikacyjne jako modem z obsługa UMTS 900 MHz kategorii 10. A przecież doszły pasma 1800 (LTE i 2g) oraz 2100 (3G). Jak widzimy wymóg korzystania z modemu kategorii 10 pozostał i nadal nie będzie egzekwowany poza przypadkami składania reklamacji na usługę, gdy przyznamy się do korzystania z modemu wolniejszego (np. Huawei E173).

Nowy regulamin wchodzi w życie 22 grudnia 2016 i dalej będzie nad nami czuwał.

Niespełnione nadzieje

W komentarzach pojawiały się różne sugestie, co mogłoby ulec zmianie i dlaczego. Oto kilka pozycji i moje wyjaśnienia.

• Mogliby przyspieszyć, choćby do 1 Mbit/s
  Niestety nie ma takiej możliwości – poza tym, że operatorowi na tym wcale nie zależy, to UKE nie mogłoby ot tak zmienić tak ważnego zapisu, bo spotkałoby się to z protestem (prawie na pewno skutecznym) pozostałych dostawców usług internetowych. Wielu operatorów i tak miało dość kłopotów z tym, że oferowali za grube pieniądze prędkości porównywalne z Aero2.
• Czemu nie zdjęli kodów CAPTCHA lub ich nie ograniczyli
  To była cała skomplikowana akcja kilka lat temu i operator nie ma żadnego powodu, żeby zwiększać zainteresowanie usługą ponad osoby, które są faktycznie nią zainteresowane i jest im ona potrzebna, jednak nie chcą bądź nie mogą na nią wydawać pieniędzy.
  Przypominam także, że osoby niepełnosprawne mające problemy ze wzrokiem mogą wnioskować o wyłączenie kodów CAPTCHA. Sprawdzona i działa.
• Przydałaby się zmiana w działaniu kodów – np. wymuszenie kodu tu i teraz.
  Uważam, że można wnioskować do operatora o taką zmianę, choć nie wiem, czy będzie chętny do współpracy. Kiedy to byłoby przydatne? np. jeżeli planujemy sesję z bankiem i nie chcemy, żeby kod pojawił się nam niespodziewanie w środku sesji. Jest kilka innych pomysłów na poprawienie jakości życia bez naruszania status quo, może się uda je zebrać i przekazać jakoś do Aero2.
• Całe to Aero2 jest bez sensu, komu potrzebne 512 kbit/s
  Tutaj odpowiedź moja jest prosta: na pewno nie jest do usługa dla osoby, która formułuje takie wnioski. Zapewniam, że jest spora gruba osób, która z tego korzysta (choć na pewno nie są to setki tysięcy). Poza tym powiedzmy sobie szczerze – trudno znaleźć porównywalną usługę nie tylko w Polsce, ale i na świecie.

Zmiany na horyzoncie

Ciekawie rysuje się przyszłość sieci UMTS 900 MHz. Niektórzy słyszeli o tym, że Sferia, będąca związana blisko z Aero2, jest właścicielem 5 MHz w paśmie 800 MHz, w którym działa sieć LTE realizowana na potrzeby Plusa i Cyfrowego Polsatu. Jednak ceny z ostatniej aukcji są tak wielkie, że nie ma pewności, czy operator wyłoży około 1,7 mld PLN na to, żeby tę rezerwację na to pasmo przedłużyć w 2018 roku.

Ponieważ LTE zasięgowe (wolniejsze, ale o do dużym zasięgu) każdy operator chce mieć, to grupa Solorza-Żaka myśli o tym, żeby przeznaczyć część posiadanego pasma 900 MHz właśnie na budowę sieci LTE. I tutaj nie wiemy, czy przypadkiem ofiarą tych zamierzeń nie padnie właśnie 5 MHz pasma związane z Aero2, które zostanie przełączone z 3G na LTE. Co prawda Plus posiada jeszcze dwa inne kawałki pasma 900 MHz działające w podstawowej technologii 2G, jednak ograniczanie pasma 2G jest dużo trudniejszą decyzją, niż w przypadku młodszej technologii 3G ze względu na wielość urządzeń m.in. M2M działających właśnie tylko w 2G.

Tak czy inaczej nie trzeba teraz oddawać kart SIM Aero2, żeby odzyskać kaucję – możemy to zrobić jeszcze przez wiele lat. Pojawiła się także promocja łącząca a2mobile i Aero2, którą testuję i postaram się dokładnie opisać.

Źródła: Decyzja UKE, Regulamin Aero2 od 2016.12.22

1. Informacja prasowa: Aero2 zostaje na dłużej
2. Aero2 – zmiany na stronach operatora w kwietniu 2013
3. Aero2 – Awaria strony internetowej operatora
4. Aero2 – 99% ludności w zasięgu operatora
5. Aero2 – dziwny email od operatora o wymianie kart SIM